9+ Bệnh thường gặp trên cây sầu riêng

Sầu riêng là một loại cây ăn trái lâu năm, được trồng phổ biến ở các vùng Miền Tây, Miền Đông và Tây Nguyên của Việt Nam. Đây là loại cây cho giá trị kinh tế cao, tuy nhiên việc chăm sóc sầu riêng không hề đơn giản. Do tính nhạy cảm cao của cây với môi trường, cũng như sự tấn công của nhiều loại bệnh hại, nên sầu riêng luôn phải đối mặt với nhiều thách thức.

Trong bài viết này, Bosix sẽ giúp bà con nông dân tìm hiểu rõ các loại bệnh thường gặp trên cây sầu riêng, từ đó giúp họ chủ động phòng ngừa và xử lý kịp thời, nhằm bảo vệ vườn cây sầu riêng hiệu quả.

Bệnh vàng lá thối rễ

Cây sầu riêng có thể bị ảnh hưởng bởi bệnh vàng lá và thối rễ, do các loài nấm như Fusarium sp., Phytophthora sp. hoặc Pythium sp. gây ra. Khi bị bệnh, cây sẽ có biểu hiện rễ bị thối, vỏ rễ tuột ra và rễ lớn bị thâm đen hoặc thối ngang cổ rễ, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và loài nấm gây bệnh.

Trong trường hợp bệnh nhẹ, cây chỉ bị vàng lá, sinh trưởng kém, năng suất và chất lượng trái bị giảm. Tuy nhiên, khi bệnh nặng, toàn bộ hệ thống rễ có thể bị thối rữa, dẫn đến cây chết và bệnh lây lan sang các vườn khác, gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng.

Bệnh cháy lá

Một trong những bệnh ảnh hưởng đến cây sầu riêng là bệnh cháy lá và chết ngọn, do nấm Rhizoctonia solani Kuhn gây ra. Loại nấm này thường phát triển mạnh ở những nơi thiếu ánh sáng và có độ ẩm cao.

Bào tử và sợi nấm có thể lây lan trực tiếp từ cây này sang cây khác thông qua dòng nước trong vườn hoặc do sử dụng rơm rạ phủ đất chứa mầm bệnh. Khi cây bị thối ngọn, sẽ ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển, dẫn đến lá bị khô héo, ngọn cây chết dần.

Bệnh cháy lá chết ngọn thường phát triển mạnh vào mùa mưa và lây lan rất nhanh, không chỉ ảnh hưởng đến cây trưởng thành mà còn gây hại trên cây giống trong vườn ươm và những cây mới trồng.

Bệnh nứt thân xì mủ

Cây sầu riêng có thể bị ảnh hưởng bởi bệnh nứt thân và xì mủ, do nấm Phytophthora sp. gây ra. Loại nấm này thường tồn tại sẵn trong đất, và sẽ phát triển mạnh mẽ khi gặp điều kiện môi trường thuận lợi như nhiệt độ thấp, độ ẩm cao, mưa gió liên tục, vườn rậm rạp và thiếu ánh sáng.

Ngoài ra, nấm bệnh cũng có thể phát triển mạnh ở những vườn có đất xấu, thiếu hữu cơ, đất bị nén chặt, kém thoáng khí và có độ pH thấp. Việc chăm sóc kém, bổ sung dinh dưỡng không cân đối, khiến cây thiếu các chất quan trọng, cũng có thể dẫn đến tình trạng vỏ cây bị nứt, tạo điều kiện cho nấm bệnh tấn công.

Khi bị bệnh, các cành non và lá của cây sẽ bị héo nhanh và chết dần, trên trái xuất hiện vết thối rồi lan rộng, làm hỏng phần bên trong của trái. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, vết bệnh trên vỏ cây sẽ nhanh chóng lan rộng ra toàn cây, dẫn đến tình trạng cây chết.

Bệnh đốm lá

Cây sầu riêng có thể bị ảnh hưởng bởi bệnh đốm lá, do nấm Phomopsis gây ra. Bệnh thường tấn công vào giai đoạn cây non.

Khi mắc bệnh, cây sẽ xuất hiện các đốm màu vàng giữa lá, làm lá rụng sớm. Điều này khiến cây chậm phát triển, và với thời gian, các đốm vàng sẽ lan rộng, dẫn đến tình trạng lá cây bị rụng hết.

Để phòng tránh và kiểm soát bệnh đốm lá, bà con nông dân cần thường xuyên kiểm tra vườn để kịp thời phát hiện và xử lý. Nếu phát hiện cây bị nhiễm bệnh, cần cắt bỏ và tiêu huỷ phần cây bị bệnh, nhằm ngăn chặn sự lây lan sang các cây khác.

Ngoài ra, việc bón phân đầy đủ, không nên bón quá nhiều phân đạm, và bổ sung phân hữu cơ vi sinh cũng rất quan trọng. Điều này giúp cây có đủ chất dinh dưỡng, sinh trưởng và phát triển tốt, từ đó tăng cường khả năng chống chịu sâu bệnh hại.

Bệnh thán thư

Một loại bệnh thường gây hại nặng nề trên cây sầu riêng trong mùa mưa là bệnh thán thư, do nấm Colletotrichum gloeosporioides gây ra.

Bào tử nấm có thể lây lan theo gió hoặc qua hệ thống tưới tiêu trong vườn, từ cây này sang cây khác. Khi bị bệnh, lá thường xuất hiện vết bệnh ở phần đuôi lá hoặc mép lá, sau đó lan dần vào phía trong, tạo thành những đốm lõm có viền nâu sẫm.

Ngoài ảnh hưởng đến lá, bệnh thán thư còn có thể gây khô bông và làm rụng trái non, gây thiệt hại nghiêm trọng đến năng suất vụ mùa của cây sầu riêng.

Để phòng tránh và kiểm soát bệnh thán thư, ngoài việc chăm sóc cây tốt, nông dân cần lưu ý đến việc quản lý tốt hệ thống tưới tiêu, tránh tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và lây lan của nấm bệnh.

Bệnh thối trái

Bệnh thối trái sầu riêng là một loại bệnh nghiêm trọng, do nấm Phytophthora palmivora gây ra. Bệnh có thể tấn công trái ở tất cả các giai đoạn phát triển, đặc biệt là trong mùa mưa.

Khi thời tiết lạnh và độ ẩm cao, sợi nấm bệnh có màu trắng sẽ bao phủ lên vết bệnh, giống như mạng nhện. Nếu bệnh nặng, nấm sẽ xâm nhập sâu vào bên trong trái thông qua những vết đục trên vỏ, gây thối rữa trái và lây lan nhanh chóng sang các trái khác trong vườn.

Không chỉ tấn công trái, bệnh thối trái còn có thể ảnh hưởng đến thân cây. Khi nhiễm bệnh nặng, thân cây sẽ đổi màu, vết bệnh chuyển sang màu nâu đỏ, nứt ra chảy nhựa vàng. Bệnh còn gây tổn hại đến mạch dẫn của cây, khiến lá chuyển sang màu vàng úa và rụng dần.

Triệu chứng đầu tiên của bệnh thường xuất hiện ở phần đít trái, ban đầu chỉ là một vết nhỏ, sau đó nhanh chóng lan rộng và ăn sâu vào cuống, thịt trái, gây hư hại nghiêm trọng.

Bệnh đốm rong

Bệnh đốm rong trên cây sầu riêng được gây ra bởi tảo (algae) Cephaleuros, là một trong những bệnh thường gặp trên cây sầu riêng. Bệnh thường xuất hiện trên những lá cây trưởng thành, và có thể ảnh hưởng cả đến thân và cành non của cây.

Bệnh đốm rong thường phát triển mạnh trong điều kiện độ ẩm cao, mật độ trồng dày đặt, vườn rậm rạp, thiếu ánh sáng và nhiều cỏ dại. Ngoài ra, khi cây suy yếu, đặc biệt là giai đoạn trước và sau thu hoạch, cũng là thời điểm thuận lợi cho bệnh tấn công.

Triệu chứng ban đầu của bệnh là xuất hiện những đốm trơn màu nâu đỏ, hơi nhô lên trên bề mặt lá. Bệnh đốm rong có nguồn gốc từ tự nhiên, và tảo Cephaleuros virescens có thể ký sinh trên nhiều loại cây khác, khiến bệnh dễ lây lan khi gặp điều kiện môi trường thuận lợi.

Để phòng tránh và kiểm soát bệnh đốm rong, cần chú ý đến việc cải thiện điều kiện môi trường như tăng cường độ thoáng khí, ánh sáng, và loại bỏ các cỏ dại xung quanh vườn.

Bệnh nấm hồng

Bệnh nấm hồng trên cây sầu riêng được gây ra bởi nấm Erythricium salmonicolor. Bệnh thường xuất hiện trong điều kiện thời tiết mưa ẩm kéo dài, độ ẩm không khí cao, mật độ trồng dày đặt và có nhiều cỏ dại rậm rạp.

Nấm bệnh lây lan chủ yếu qua đường nước mưa, nước tưới trong vườn, gió, hoặc côn trùng. Cũng giống như bệnh đốm rong, nấm hồng thường tấn công cây sầu riêng vào giai đoạn trước và sau thu hoạch, khi cây đang ở trạng thái yếu nhất.

Khi mới nhiễm bệnh, vỏ cây sẽ xuất hiện một lớp tơ màu trắng đục, sau đó chuyển sang màu nâu đỏ và lan rộng xung quanh thân cây. Nấm hồng sẽ hút chất dinh dưỡng của cây để phát triển, làm cây không được xanh tốt và giảm khả năng quang hợp. Đối với cành non, chúng thường bị khô héo và chết.

Ngoài ra, bệnh nấm hồng còn có thể gây mục cành và thân cây, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và năng suất của cây sầu riêng. Để phòng tránh và kiểm soát bệnh, cần chú ý đến việc cải thiện điều kiện môi trường và vệ sinh vườn.

Bệnh cháy lá tổ kiến

Bệnh cháy lá tổ kiến trên cây sầu riêng được gây ra bởi nấm Rhizoctonia. Loại nấm này có khả năng tấn công cả lá non và lá già của cây.

Triệu chứng ban đầu của bệnh là xuất hiện những vết bệnh nhỏ trên lá, sau đó chúng liên kết lại tạo thành những mảng lớn, khô đi và bị cháy. Các lá bị bệnh sẽ dính vào nhau như tổ kiến, do đó bệnh được gọi là “cháy lá tổ kiến”.

Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, nấm có thể lan lên phần non của cây, gây khô và chết phần ngọn phía trên. Vị trí vết bệnh sẽ có màu trắng xám.

Nấm Rhizoctonia phát triển tốt trong điều kiện nhiệt độ và độ ẩm cao, đặc biệt là vào đầu mùa mưa khi thời tiết thay đổi thất thường, tạo điều kiện thuận lợi cho sợi nấm và bào tử nấm phát triển.

Để phòng tránh và kiểm soát bệnh cháy lá tổ kiến, ngoài việc cải thiện điều kiện môi trường, người trồng cũng cần áp dụng các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp, như sử dụng giống kháng bệnh, cách ly và tiêu hủy cây nhiễm bệnh.

Biện pháp canh tác phòng trừ bệnh thường gặp trên cây sầu riêng

Để phòng ngừa và kiểm soát các bệnh hại trên cây sầu riêng, người trồng cần áp dụng các biện pháp canh tác sau:

Tạo không gian quanh vườn thông thoáng, dọn dẹp vệ sinh vườn sạch sẽ, loại bỏ các tồn dư thực vật quanh gốc cây.
Không để đọng nước ở khu vực gốc cây, tránh tình trạng ẩm ướt kéo dài.
Cắt bỏ và tiêu hủy những cành, cây bị bệnh để ngăn chặn sự lây lan sang các cây khác.
Trồng cây với mật độ hợp lý, không quá dày đặt, và tránh tưới nước quá nhiều.
Duy trì khoảng cách trồng từ 5-8 mét giữa các cây.
Xử lý, khử trùng đất trước khi trồng cây giống để tiêu diệt các bào tử nấm bệnh.
Thường xuyên kiểm tra vườn để phát hiện bệnh sớm và thực hiện các biện pháp điều trị kịp thời.
Phun thuốc phòng trừ bệnh định kỳ để hạn chế sự phát triển của các mầm bệnh.

Việc áp dụng đồng bộ các biện pháp canh tác này sẽ giúp tăng cường sức đề kháng và hạn chế sự lây lan của các bệnh thường gặp trên cây sầu riêng.

Tham khảo phân bón hữu cơ:

Xem ngay sản phẩm tại đây. 🔜Bosix Pro1 – 5kg🔙