NHỆN ĐỎ

Nhện đỏ (Panonychus citri Mc Gregor) có thể được coi là một loài dịch hại khá phổ biến và quan trọng trên nhóm cây có múi (cam, quýt, chanh, bưởi, phật thủ, quất…) ở nước ta và nhiều nước trồng cam quýt trong khu vực hiện nay (đặc biệt là vào những thời gian nắng nóng, khô hạn), tác hại của chúng có chiều hướng gia tăng trong những năm gần đây. Ngoài nhóm cây có múi, chúng còn gây hại khá phổ biến trên nhiều loại cây ăn trái, cây hoa cảnh…nên việc phòng trừ chúng đôi khi cũng gặp không ít khó khăn do ký chủ của chúng khá phong phú và luôn có mặt trên vườn cây, đồng ruộng.

SÂU VẼ BÙA

Sâu vẽ bùa (Phyllocnistis citrella Stainton) thuộc họ Ngài đục lá (Phyllocnistidae), Bộ cánh vẩy (Lepidoptera), là một loài sâu hại rất phổ biến và quan trọng ở tất cả các vùng trồng cây có múi (cam, quýt, chanh, bưởi, phật thủ, quất…)  của nước ta hiện nay, chúng là loài sâu nguy hiểm nhất trong số những loài sâu hại trên lá của nhóm cây có múi. 

Ngoài Việt Nam chúng còn được ghi nhận có mặt và gây hại ở một số nước khác như Trung Quốc, Ấn Độ, Nêpan, Nhật Bản, Philippines, Pakistan,…

RẦY MỀM

Cùng với sâu xanh ăn lá (bướm phượng), sâu vẽ bùa, rệp sáp, rầy chổng cánh, sâu đục thân, đục trái …thì rầy mềm (còn gọi là rệp muội, rệp cam…) cũng là những loài côn trùng thường xuyên xuất hiện và gây hại, nhiều khi rất trầm trọng trên cây cam quýt (đặc biệt là cây quýt), ở nước ta hiện nay.

Rầy mềm (thuộc họ Rầy mềm Aphididae, bộ Cánh đều Homoptera) có nhiều loài, nhưng trên cây cam quýt chủ yếu là hai loài Toxoptera aurantii và T. citricidus. Ngoài cam quýt, hai loài này còn gây hại trên cây chanh (nhưng không nhiều lắm), trên cây mãng cầu, cây mít. Riêng loài Toxoptera aurantii còn thấy xuất hiện trên cả cây ca cao, bầu bí mướp, và các loại dưa… 

Cùng với Việt Nam, hai loài rầy này còn được ghi nhận trên cam quýt ở một số nước như: Ấn Độ, Đài Loan, Hàn quốc, Indonesia, Malaysia, Trung Quốc, Philippines, Nhật Bản, Myanmar, Sri-lanka, Châu Úc…

BỌ TRĨ

Cùng với sâu xanh ăn lá (bướm phượng), sâu vẽ bùa, rệp sáp, rầy chổng cánh, sâu đục thân, đục trái, rầy mềm …thì bù lạch (bọ trĩ) cũng là những loài côn trùng thường xuyên xuất hiện và gây hại, nhiều khi rất trầm trọng trên cây cam quýt (đặc biệt là cây cam sành), ở nước ta hiện nay, không những làm thất thu về năng suất, sản lượng mà còn làm cho mẫu mã trái cam quýt xấu, mất giá trị thương phẩm, rất khó tiêu thụ…

Theo các nhà chuyên môn thì bù lạch (họ Thripidae, bộ Thysanoptera) hại trên cây cam quýt có hai loài: Scirtothrips  dorsalis và Thrips sp. nhưng gây hại phổ biến và quan trọng nhất chỉ có loài Scirtothrips dorsalis. Sau đây chúng tôi xin giới thiệu về loài Scirtothrips dorsalis. Ngoài cam quýt, loài này còn hiện diện trên một số cây trồng khác như xoài, nho, điều (đào lộn hột), dâu, ớt, hành, trinh nữ (xấu hổ), thầu dầu, lạc (đậu phộng), hoa sen, hoa hồng, cao su, bông vải, một số loài cỏ… 

Bù lạch hại cam quýt phân bố khá rộng, ngoài Việt Nam còn thấy chúng hiện diện trên các vườn cam quýt của Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Hàn Quốc, Malaysia, Philippines, Myanmar, Indonesia, Bangladesh, Brunei, Pakistan, Sri Lanka, Papua New Guinea, Hoa Kỳ, Australia, Châu Phi, các quần đảo Solomon…

BỆNH GHẺ SẸO

Bệnh gây hại trên lá, cành và quả. Trên lá non vết bệnh ban đầu chỉ là vết chấm nhỏ mầu vàng, sau đó lớn dần và có mầu nâu vàng, mặt trên vết bệnh nổi gờ lên, trong khi đó mặt dưới của lá vết bệnh bị lõm vào. Bị bệnh nhẹ các vết bệnh tách rời nhau, nhưng khi bị bệnh nặng các vết bệnh liên kết với nhau thành từng đám và lá bị biến dạng.

Trên thân, cành vết bệnh thường lớn hơn, chúng thường liên kết với nhau thành đám làm cho cành thường bị chết khô. Phần thân, cành dưới vết bệnh thường nảy nhiều chồi. Trên quả vết bệnh ban đầu nhỏ như những u nhọn trên quả non. Vết bệnh thường có mầu nâu nhạt. Các vết bệnh này liên kết với nhau làm cho quả sần sùi, vỏ quả dầy lên và bị nặng quả sẽ rụng. Cây có múi bị bệnh sẹo không chỉ làm giảm năng suất mà còn giảm giá trị thương phẩm của quả.

BỆNH LOÉT