Hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc bưởi da xanh

Nổi tiếng với vị ngọt thanh, mọng nước và vỏ xanh đẹp mắt, bưởi da xanh đã trở thành một trong những loại trái cây được yêu thích nhất tại Việt Nam. Để trồng và chăm sóc thành công loại cây này, đòi hỏi người trồng phải nắm vững kỹ thuật bài bản. Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho bạn những hướng dẫn chi tiết về kỹ thuật trồng và chăm sóc bưởi da xanh, giúp bạn đạt được năng suất cao và chất lượng tốt nhất.

1. Điều kiện thời tiết

Nhiệt độ thích hợp nhất cho cây bưởi sinh trưởng và phát triển là từ 23-29°C.
Cường độ ánh sáng thích hợp cho cây bưởi tương đương với nắng sáng lúc 9 giờ.
Cây bưởi cần nhiều nước, đặc biệt trong thời kỳ ra hoa và kết quả, nhưng không chịu ngập úng. Trong mùa khô hạn, cần tưới nước thường xuyên để duy trì sự phát triển nhanh của cây. Độ mặn trong nước tưới không quá 0,2% (2g/lít nước).
Đất trồng cây bưởi phải có lớp canh tác dày ít nhất 0,6m, có thành phần cơ giới nhẹ hoặc trung bình, tơi xốp, thoát nước tốt, pH từ 5,5-7, hàm lượng hữu cơ cao hơn 3%, ít bị nhiễm mặn và có mực nước ngầm dưới 0,8m.

2. Cách chọn cây giống tốt

Cách nhân giống cây bưởi

a) Phương pháp chiết cành:

Ưu điểm: Giữ lại hoàn toàn đặc tính của cây đầu dòng, rễ mọc cạn, thích hợp trồng trên đất có mực nước ngầm cao.
Nhược điểm: Hệ số nhân giống thấp, dễ lây truyền bệnh nguy hiểm, cây mau già cỗi, không tận dụng được ưu điểm của gốc ghép, bộ rễ phát triển kém dễ đổ ngã.

Lưu ý: Dụng cụ phải được khử trùng, chọn cành bánh tẻ từ cây đang sinh trưởng tốt, không bệnh.

b) Phương pháp ghép:

Ưu điểm: Hệ số nhân giống cao, tận dụng ưu thế của gốc ghép, cây chống chịu đổ ngã tốt, tăng tuổi thọ, giữ được đặc tính của cây đầu dòng.
Gốc ghép: Có thể dùng các giống bưởi chua địa phương hoặc cam mật.
Mắt ghép, cành tháp: Lấy từ cây khỏe mạnh, sạch bệnh, không lấy từ cành tược và cành mọc thấp.

c) Tiêu chuẩn cây đầu dòng:

Cây phải sạch bệnh, nguồn gốc rõ ràng, đang sinh trưởng tốt, không bị sâu bệnh, âm tính với các bệnh nguy hiểm, và có năng suất chất lượng ổn định.

Tiêu chuẩn cây giống bưởi tốt

Cây phải đúng giống, sinh trưởng mạnh khỏe, không mang mầm mống sâu bệnh hại.
Cây phải đồng nhất về hình thái và đặc tính di truyền, độ sai khác không vượt quá 5%.
Chiều cao cây tính từ mặt bầu phải trên 60 cm, với 2-3 cành cấp I.
Đường kính gốc ghép, đo cách mặt bầu 10 cm, trong khoảng 0,8-1 cm.
Đường kính cành ghép, đo trên vết ghép 2 cm, phải lớn hơn 0,7 cm.

3. Kỹ thuật trồng và chăm sóc bưởi da xanh

Thiết kế vườn bưởi

Trường hợp đất mới:

Áp dụng kỹ thuật đào mương lên liếp để xả phèn, mặn và nâng cao tầng canh tác.
Mương rộng 1-2m, liếp rộng 6-8m.
Xây dựng bờ bao bảo vệ cây, giữ ổn định mực nước trong mương.
Bố trí ít nhất 1 cống lấy nước và 1 bọng điều tiết nước.
Liếp trồng theo hướng Bắc-Nam để cây nhận được ánh sáng đầy đủ.

Trường hợp đất cũ:

Chọn vị trí mới để đắp mô trồng, tránh ổ sâu bệnh cũ, tạo môi trường tốt.
Có thể giữ lại cây trồng cũ để tận thu, ổn định thu nhập, che mát và hạn chế cỏ dại.

Trồng cây chắn gió:

Trồng hàng cây chắn gió xung quanh vườn, chú ý hướng Đông và Tây Nam.
Có thể trồng dâm bụt, xoài hoặc dừa nước.

Kỹ thuật trồng và chăm sóc bưởi da xanh

1. Thời vụ trồng

Bưởi Da xanh có thể trồng quanh năm, nhưng tốt nhất là vào đầu mùa mưa để tiết kiệm công tưới.
Thời điểm thích hợp nhất là tháng 5-6 hàng năm.
Có thể trồng vào cuối mùa mưa nếu có đủ điều kiện tưới trong mùa nắng.

2. Chọn cây giống

Cây giống phải đạt tiêu chuẩn, sạch bệnh và có nhãn hoặc giấy xác nhận nguồn gốc.

3. Mật độ và khoảng cách trồng

Khoảng cách trung bình 4-5m x 5-6m, tương đương 35-50 cây/1000m2.

4. Chuẩn bị mô trồng và cách trồng

Đất làm mô là đất mặt ruộng hoặc đất bãi bồi ven sông.
Mặt mô cao 40-60cm, đường kính 80-100cm.
Trộn đất mô với 10kg phân hữu cơ hoai và 200g vôi.
Đào lỗ ở giữa mô, bón 200g phân DAP vào đáy lỗ.
Đặt cây vào lỗ, giữ mặt bầu cây nhô cao 3cm so với mặt mô.
Lấp đất xung quanh, tưới nước.
Với cây chiết, đặt nghiêng 45 độ.
Sau trồng cắm cọc giữ chặt cây.

5. Tủ gốc giữ ẩm

Mùa nắng dùng rơm rạ khô, mùa mưa tủ cách gốc 20cm.
Giữ sạch cỏ nhưng có thể trồng hoa màu.
Khi cây lớn giữ cỏ để giữ ẩm và chống xói mòn.

6. Tưới và tiêu nước

Bưởi cần tưới nước đầy đủ, nhất là cây con và ra hoa đậu trái.
Mùa mưa cần tiêu nước tránh ngập úng kéo dài.

7. Phân bón cho bưởi

– Phân hữu cơ:

Xu hướng canh tác tiên tiến là sử dụng nhiều phân hữu cơ khi sản xuất trái cây sạch.
Liều lượng 15-30kg/năm/cây trưởng thành rất tốt cho bưởi, giúp tăng tuổi thọ cây.
Không nên bón xác bã hữu cơ tươi mà nên ủ cho hoai mục trước khi bón.
Các nguyên liệu hữu cơ được gom lại, có thể trộn với vôi để xử lý mầm bệnh.
Có thể trộn thêm lân, đạm và nấm đối kháng để làm thức ăn cho vi sinh vật.

– Phân vô cơ (phân khoáng):

Sử dụng phân bón Trichoderma để hạn chế nấm bệnh, đặc biệt bệnh do Phythophtora.
Cách ủ: gom hữu cơ thành đống, tưới nước vừa đủ ẩm, đạp chân xuống, tưới nấm Trichoderma, phủ bạt.

– Có 2 loại phân khoáng:

Phân đơn: chỉ chứa 1 nguyên tố dinh dưỡng (N, P, K)
Phân hỗn hợp: chứa từ 2 nguyên tố dinh dưỡng trở lên
Sử dụng phân hỗn hợp chuyên dùng cho cây ăn quả rất thuận tiện.

Kỹ thuật bón phân cho bưởi:

Tùy theo giai đoạn sinh trưởng, việc bón phân có thể được chia ra các thời kỳ như sau:

Thời kỳ cây 1-3 năm tuổi:

Phân bón được chia làm nhiều đợt để bón.
Nếu đã bón lót phân lân hoặc DAP, dùng phân Urea 10-20g/10 lít nước tưới 1-2 tháng/lần.
Khi cây trên 1 năm tuổi, bón trực tiếp phân vào gốc.

Thời kỳ cây bưởi đã cho trái ổn định:

– Chia làm 5 lần bón trong năm:

Sau thu hoạch: bón 25% đạm + 25% lân + 10-30kg hữu cơ/gốc
4 tuần trước khi ra hoa: bón 25% đạm + 50% lân + 25% kali
Sau khi đậu quả: bón 25% đạm + 25% lân + 25% kali
Giai đoạn quả phát triển: bón 25% đạm + 25% kali
1 tháng trước thu hoạch: bón 25% kali
Bón bổ sung 0,5-1kg Ca(NO3)2/cây/năm vào các giai đoạn sau thu hoạch, trước ra hoa và sau đậu trái.
Có thể phun phân bón lá tối đa 3 lần/vụ, cách nhau ít nhất 30 ngày, không phun vào mùa mưa.

Liều lượng phân bón:

Có thể sử dụng công thức phân bón chung (Bảng 1)

Phương pháp bón phân cho bưởi:

Nên xới nhẹ xung quanh gốc theo hình chiếu của tán cây, với rãnh rộng 30-40cm.
Cho phân vào rãnh, lấp đất và tưới nước.
Không nên cuốc quá sâu, tránh gây đứt rễ.
Có thể kết hợp với bồi bùn, đắp gốc để bón phân.
Có thể sử dụng bừa răng cào để lấp phân, giúp hạn chế đứt rễ.

8. Tỉa cành và tạo tán cho cây bưởi

– Tạo tán:

Là việc làm cần thiết để hình thành và phát triển bộ khung cơ bản, vững chắc, từ đó cây có thể phát triển tán lá tốt.

– Tỉa cành:

Sau thu hoạch, cần loại bỏ các cành sau:

Cành đã mang quả (thường rất ngắn, khoảng 10-15cm)
Cành bị sâu bệnh, ốm yếu, nằm bên trong tán
Cành đan chéo nhau, cành vượt trong thời kỳ cây mang quả

Phải khử trùng dụng cụ bằng cồn 70⁰ hoặc qua ngọn lửa trước khi cắt tỉa để tránh lây bệnh.

– Kiểm soát chiều cao tán cây:

Khi cành bưởi cao trên 3-4m, cắt bỏ để khống chế và duy trì chiều cao trong tầm kiểm soát.
Giúp duy trì sức sống tốt của cây, cân bằng sinh trưởng và kết trái tối hảo.

9. Xử lý ra hoa cho cây bưởi Da xanh

Bưởi Da xanh không cần xử lý vẫn có thể ra hoa, tuy nhiên để cây ra hoa tập trung có thể áp dụng các phương pháp sau:

Xử lý ra hoa bằng cách tạo khô hạn:

Bưởi cần thời gian khô hạn để phân hóa mầm hoa.
Ở vườn quản lý được nước, có thể tạo khô hạn vào tháng 12-1 để thu hoạch quả vào Tết Trung thu hoặc tháng 3-4 để thu hoạch vào Tết Nguyên đán.
Khi mưa nhiều, có thể dùng tấm nylon đen che phủ gốc để tạo sự khô hạn.
Muốn thu hoạch vào tháng 11-12: Sau thu hoạch, cắt tỉa cành già/bệnh, làm cỏ, quét vôi gốc, bón phân. Đến đầu tháng 3 ngừng tưới 20 ngày, sau đó tưới 2-3 lần/ngày liên tục 3 ngày.
Nếu cây ra tượt non, có thể phun 150g MKP + 1g Progibb 10%/8 lít nước hoặc 200-350g KNO3/8 lít để kích thích ra hoa.

Xử lý ra hoa bằng cách lãi lá của cành mang trái:

Có thể giúp ra hoa rãi vụ, nhưng chỉ hiệu quả trên cây mới cho trái trong vài năm đầu.

10. Tỉa trái bưởi:

Trên mỗi chùm trái, chỉ nên giữ lại tối đa 2 trái, tốt nhất là 1 trái.
Các trái đậu khi cây còn nhỏ cần được tỉa bỏ.
Nên để trái thu hoạch khi cây đã được ít nhất 36 tháng tuổi tính từ lúc trồng.

11. Neo trái bưởi:

Đến thời điểm thu hoạch mà giá bưởi hạ, có thể neo trái trên cây thêm 15-30 ngày.
Để neo trái, có thể phun các loại phân bón lá như Retain, ProGibb lên cây.
Hoặc bón nhiều phân đạm và tưới nước thường xuyên.
Mục đích là chờ đến khi giá bưởi tốt hơn để xuất bán.

Thu hoạch

Thời điểm thu hoạch:

Cây bưởi từ khi ra hoa đến thu hoạch khoảng 7-8 tháng, tùy theo mùa vụ, tuổi cây, tình trạng sinh trưởng.
Trái chín khi túi tinh dầu nở to, vỏ căng và chuyển màu, đáy trái hơi bằng và mềm khi ấn.
Nên thu hoạch vào lúc trời mát, thao tác nhẹ tay.
Tránh thu quả lúc nắng gắt, sau mưa hoặc có sương mù nhiều, vì quả dễ bị hư.

Cách thu hoạch:

Dùng kéo cắt cả cuống quả, lau sạch cho vào giỏ chứa ở nơi thoáng mát.
Phân loại, lau sạch vỏ quả trước khi vận chuyển đến nơi bảo quản, tiêu thụ.

Xử lý sau thu hoạch:

Phun 2,4D nồng độ 10-40ppm để ngăn ngừa khô, rụng cuống.
Phun Thiabendazole 40% pha loãng 500 lần hoặc ngâm 3 phút.
Phun Iminoctodine 25% pha loãng 2.000 lần hoặc ngâm 3 phút để giảm trái hư.

Tồn trữ:

Để trái trong bóng râm vài ngày sau thu hoạch hoặc xử lý hóa chất.
Cho vào túi PE dày 0,02-0,03mm, mỗi túi chỉ 1 trái.
Khi tồn trữ lâu, nên quấn bằng màng bao PE mỏng.

Vườn bưởi da xanh không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn là niềm tự hào của người trồng. Hãy áp dụng những kỹ thuật trồng và chăm sóc bưởi da xanh được chia sẻ trong bài viết này để sở hữu vườn bưởi xanh tốt, trĩu quả và góp phần nâng cao giá trị nông sản của địa phương.

Tham khảo phân bón hữu cơ:

Xem ngay sản phẩm tại đây. 🔜Bosix Pro1 – 5kg🔙