Hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc bưởi Diễn

Bưởi Diễn – một đặc sản nức tiếng của đất nước ta từ lâu đã trở thành món quà quý giá mà thiên nhiên ban tặng. Để có thể thưởng thức được những trái bưởi Diễn thơm ngon, ngọt mọng, việc trồng và chăm sóc cây bưởi đóng vai trò vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ chia sẻ với bạn những kỹ thuật trồng và chăm sóc bưởi Diễn hiệu quả, giúp bạn sở hữu một khu vườn bưởi sai quả, trĩu quả, mang lại nguồn thu nhập dồi dào.

Giống bưởi Diễn có nguồn gốc từ bưởi Đoan Hùng. Nó được đưa về trồng đầu tiên tại xã Phú Diễn, huyện Từ Liêm, TP. Hà Nội. Đặc điểm của giống bưởi Diễn như sau:

Quả tròn, vỏ nhẵn, khi chín có màu vàng cam.
Khối lượng trung bình từ 0,8 – 1kg.
Tỷ lệ phần ăn được từ 55 – 60%.
Số hạt trung bình khoảng 50 – 70 hạt.
Múi và vách múi dễ tách rời nhau.
Thịt quả màu vàng xanh, ăn giòn, ngọt, độ brix 12 -14%.
Với vườn cây từ 7 tuổi trở nên, năng suất đạt từ 25 – 28 tấn/ha trong điều kiện chăm sóc trung bình.
Thời gian thu hoạch muộn hơn bưởi Đoan Hùng, thường trước tết nguyên đán khoảng 15 – 20 ngày.

Hiện nay, cây bưởi Diễn được trồng ở nhiều vùng sinh thái khác nhau như Hà Tây, Hưng Yên, Bắc Giang và ngày càng khẳng định tính ưu việt của giống so với các giống bản địa.

Yêu cầu về điều kiện ngoại cảnh

Để phát triển tốt, cây bưởi có những yêu cầu về ngoại cảnh sau:

Về nhiệt độ:

Nhiệt độ bình quân năm thích hợp là 12 – 39°C.
Nhiệt độ thấp nhất gây chết là -8 đến -11°C, bưởi có thể chịu được nhiệt độ lên đến 48°C.
Nhiệt độ thích hợp nhất cho sinh trưởng là 23 – 29°C.
Vùng có nhiệt độ bình quân năm trên 20°C và tổng tích ôn từ 2.500 – 3.500°C đều có thể trồng được bưởi.

Về nước và chế độ ẩm:

Lượng mưa trung bình năm thích hợp là 1.250 – 1.850 mm.
Bưởi yêu cầu lượng mưa phân bố đều trong năm.
Ẩm độ đất thích hợp là 70 – 80%.

Về đất đai:

Đất phải có tầng canh tác dày ít nhất 0,6 – 1m.
Thành phần cơ giới nhẹ đến trung bình, tơi xốp, thoát nước tốt.
Giàu mùn, hàm lượng dinh dưỡng trung bình trở lên.
pH KCl thích hợp từ 5,5 – 6,0, có thể trồng khi pH 4,0 – 8,5 nhưng phải cải tạo.

Về ánh sáng:

Cường độ ánh sáng thích hợp là 10.000 – 15.000 Lux.
Cần bố trí mật độ trồng hợp lý để có ánh sáng tán xạ, tránh giam quả.

Các yếu tố khác:

Cần tránh vùng có độ dốc lớn trên 15°, đất nhiễm phèn, mặn, sương muối, gió bão.

Kỹ thuật trồng và chăm sóc bưởi Diễn

a) Tiêu chuẩn giống trồng

Cây giống phải được nhân từ cây mẹ đầu dòng tuyển chọn.
Cây giống sản xuất bằng phương pháp ghép phải được tạo hình cơ bản trong vườn ươm.
Cây giống phải có ít nhất 2 cành cấp 1 và không quá 3 cành.
Đường kính cành ghép cách điểm ghép từ 0,5 – 0,7 cm, dài từ 50 cm trở lên.
Cây giống có bộ lá xanh tốt, không bị sâu bệnh.

b) Chọn đất và chuẩn bị đất trồng

Chọn đất có tầng dày từ 1 m trở lên, kết cấu xốp, giàu mùn và thoát nước tốt.
Độ dốc của đất lý tưởng là 3 – 8°.
Chuẩn bị đất bao gồm: phát quang, san bằng mặt đất, thiết kế vườn trồng, đào hố, bón phân lót.
Đối với đất rừng chuyển đổi, cần phát quang toàn bộ rễ cây và san ủi tạo mặt bằng.
Với đất bằng hoặc không quá dốc, có thể dùng cày máy hoặc cày trâu để vừa dọn cỏ vừa tơi xốp bề mặt.
Đối với các loại đất khác chuyển đổi sang trồng bưởi, cũng cần dọn sạch và tạo lại mặt bằng trước khi thiết kế vườn.

Thiết kế vườn trồng:

– Tùy thuộc vào quy mô diện tích và địa hình đất, có thể lựa chọn thiết kế vườn trồng khác nhau:

Đất bằng hoặc có độ dốc 3-5°: Bố trí cây theo hình vuông, chữ nhật hoặc tam giác (kiểu nanh sấu).
Đất có độ dốc 5-10°: Trồng cây theo đường đồng mức, khoảng cách giữa các hàng cây bằng khoảng cách đường đồng mức.
Đất dốc 8-10°: Thiết kế đường đồng mức theo kiểu bậc thang đơn giản, dưới 8° có thể áp dụng làm đất tối thiểu, trên 10° phải thiết kế bậc thang kiên cố.

Với vườn diện tích nhỏ dưới 1 ha, không cần thiết kế đường giao thông. Với diện tích lớn hơn 5-10 ha, cần chia thành các lô nhỏ 0,5-1 ha và bố trí đường giao thông rộng để vận chuyển.

Với đất dốc, cần bố trí đường lên, xuống và đường liên đồi, độ dốc không quá 10°.

– Bố trí mật độ, khoảng cách trồng:

Thông thường trồng bưởi Diễn với khoảng cách 5m x 4m (500 cây/ha).
Với đất tốt và có điều kiện đầu tư, có thể tăng mật độ lên 600 cây/ha.
Trên đất dốc, khoảng cách giữa các hàng cây bằng khoảng cách đường đồng mức, trên cùng một đường đồng mức thì khoảng cách giữa các cây như nhau.

c) Trồng cây

Ở khu vực sinh thái huyện Vân Đồn, thời gian trồng lý tưởng là từ tháng 2 đến tháng 3 (cũng có thể trồng vào tháng 8 đến tháng 9).

Phương pháp trồng:

Đào một hố nhỏ ở trung tâm hố trồng, đặt cây vào và lấp đất sao cho mặt đất ngang với cổ rễ hoặc cao hơn từ 2-3 cm. Tránh lấp đất quá sâu, sau khi trồng xong cần tưới nước ngay và phủ một lớp cỏ mục quanh gốc (nhưng phải cách gốc từ 10-15 cm để ngăn ngừa sâu bệnh).

Chăm sóc sau khi trồng:

– Tưới nước: Giữ độ ẩm đều đặn trong khoảng 20 ngày đến 1 tháng để cây có thể hoàn toàn bén rễ và phục hồi. Sau đó, căn cứ vào điều kiện thời tiết để điều chỉnh tưới nước nhằm tránh hiện tượng hạn hoặc úng. Ngừng tưới nước một tháng trước khi thu hoạch.

Lượng nước tưới và số lần tưới nên dựa trên khả năng giữ nước của đất, mức độ bốc hơi và lượng mưa. Có thể tưới bề mặt hoặc sử dụng phương pháp tưới nhỏ giọt. Mỗi lần bón phân cần tưới nước giúp phân tan và cây hấp thụ tốt hơn.

Cắt tỉa hình dáng cây:

Trong giai đoạn cây chưa ra trái: Việc cắt tỉa nên bắt đầu ngay từ khi trồng. Để có được hình dáng cây hợp lý (hình bán cầu), các bước cụ thể bao gồm:

Tạo cành cấp 1: Khi cây con cao 45-50 cm, cần bấm ngọn để tạo cành cấp 1. Chỉ để lại 3-4 cành cấp 1 phân bố đều quanh cây. Chọn cành khoẻ mạnh, ít cong queo, các cành này cách nhau 7-10 cm trên thân chính và tạo với thân chính một góc xấp xỉ 45-60 độ để khung tán đều và thoáng.
Tạo cành cấp 2: Khi cành cấp 1 dài 25-30 cm, tiếp tục bấm ngọn để tạo cành cấp 2. Thông thường, chỉ giữ lại 3 cành cấp 2 trên mỗi cành cấp 1, phân bố hợp lý về góc độ và hướng.
Tạo cành cấp 3: Cành cấp 3 là những cành sẽ tạo quả và mang trái cho những năm sau. Cần kiểm soát để các cành này không giao nhau và được sắp xếp theo các hướng khác nhau giúp cây quang hợp tốt hơn.

Tỉa cây trong giai đoạn cây ra quả, tỉa sau thu hoạch:

Thực hiện ngay sau khi thu hoạch quả. Loại bỏ tất cả các cành bị sâu bệnh, cành chết, cành vượt, các cành mọc quá dày, cũng như tỉa bớt các cành cấp 1 nếu cây có quá nhiều cành, đảm bảo khung tán cây cân đối. Với các cành mùa thu, hãy loại bỏ những cành yếu hoặc mọc quá dày.

Tỉa vào vụ xuân: Tiến hành từ giữa tháng 1 đến giữa tháng 3 hàng năm. Loại bỏ các cành xuân kém chất lượng, cành bị sâu bệnh, cành mọc lộn xộn trong tán, và các chùm hoa nhỏ, dày, dị hình.

Tỉa vào vụ hè: Diễn ra từ tháng 4 đến cuối tháng 6. Tỉa những cành hè mọc quá dày, cành yếu, cành bị sâu bệnh, và loại bỏ quả nhỏ, dị hình.

Bón phân Việc bón phân cho bưởi Diễn tùy thuộc vào tuổi cây, sản lượng hàng năm và loại đất. Đối với cây từ 1-3 năm tuổi (giai đoạn chưa ra quả – giai đoạn kiến thiết cơ bản), thực hiện bón phân 4 lần mỗi năm vào các tháng 2, 5, 8 và 11. Lượng phân bón cụ thể cho mỗi lần như sau:

Tháng 2: Bón 100% phân hữu cơ + 40% đạm + 40% kali.
Tháng 5: 30% đạm + 30% kali.
Tháng 8: 30% đạm + 30% kali.
Tháng 11: 100% lân + 100% vôi.

Lượng bón mỗi cây:

Năm trồng	Phân hữu cơ (kg)	Đạm urê (gam/cây)	Lân supe (gam)	Kaliclo rua (gam)	Vôi bột (kg)
Năm thứ 1	30	300	500	110	1
Năm thứ 2	30	500	800	330	1
Năm thứ 3	50	860	1.200	460	1

Trong giai đoạn cây ra quả, lượng phân bón được điều chỉnh dựa trên năng suất của vụ thu hoạch trước. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:

Năng suất thu hoạch vụ trước	Lượng bón
Năng suất thu hoạch vụ trước	Phân hữu cơ (kg/cây)	Đạm Urê (g/cây)	Lân Supe (g/cây)	Kaliclorua (g/cây)
20 kg/năm	30	650	830	410
40 kg/năm	–	1.100	1.400	680
60 kg/năm	50	1.300	1.700	820
100 kg/năm	–	1.750	2.250	1.090
120 kg/năm	70	2.200	2.800	1.360

Thời gian bón phân: Chia làm 3 đợt trong năm

Đợt 1: Bón thúc hoa (tháng 2): Sử dụng 40% đạm urê + 30% kali clorua.
Đợt 2: Bón thúc quả (tháng 4 – 5): Sử dụng 20% đạm urê + 30% kali clorua.
Đợt 3: Bón sau thu hoạch (tháng 11 – 12): Sử dụng 100% phân hữu cơ + 100% phân lân + 40% đạm urê + 40% kali clorua.

Phương pháp bón phân:

Phân hữu cơ: Đào rãnh quanh gốc cây theo hình tròn của tán, rộng 30 – 40 cm, sâu 20 – 25 cm, rải phân, lấp đất và tưới nước để giữ ẩm. Hoặc có thể đào 3 rãnh theo hình vành khăn quanh tán, phân bổ đều các năm.

Phân vô cơ: Khi đất ẩm, chỉ cần rải phân lên bề mặt đất theo hình tròn của tán và cách xa gốc 20 – 30 cm, sau đó tưới nước để phân hòa tan. Trong điều kiện khô hạn, cần hòa tan phân trong nước để tưới hoặc rải phân theo hình tròn của tán, xới nhẹ đất và tưới nước.

Một số biện pháp chăm sóc khác

Phương pháp kích thích ra hoa khoanh vỏ:

Thực hiện vào cuối tháng 11, đầu tháng 12, khi lá đã đạt độ chín. Chọn những cây sinh trưởng mạnh, lá có màu xanh đen rồi tiến hành khoanh vỏ. Khoanh tất cả các cành cấp 1. Sử dụng dao sắc để khoanh bỏ toàn bộ lớp vỏ cho tới phần gỗ với chiều rộng vết khoanh từ 0,2 – 0,3 cm theo dạng xoắn ốc, quay 1,5 – 2 vòng. Tuyệt đối không dùng liềm hay cưa. Xử lý vết khoanh bằng thuốc trừ nấm bệnh.

Phương pháp tăng cường khả năng đậu quả:

Trước khi hoa nở: Sử dụng các loại phân bón lá như Atonic, Mastrer-Grow, kích phát tố thiên nông (theo hướng dẫn trên bao bì) để phun 2 lần, lần đầu khi nụ hoa mới xuất hiện và lần thứ hai cách lần đầu 15 ngày.
Sau khi quả đã đậu: Khi quả non đạt đường kính 1 – 2 cm, phun Atonic, Mastrer-Grow, kích phát tố thiên nông 2 – 3 lần theo liều lượng hướng dẫn, mỗi lần phun cách nhau 10 – 15 ngày.

Thu hoạch và bảo quản

Thời điểm thu hoạch: Tiến hành thu hoạch khi vỏ quả chuyển từ màu xanh sang màu vàng.
Điều kiện môi trường khi thu hoạch: Chọn những ngày trời tạnh ráo, thu hoạch vào buổi sáng sớm hoặc chiều mát, tránh thu hoạch vào giữa trưa hoặc khi trời quá nóng.
Kỹ thuật thu hoạch: Sử dụng thang chuyên dụng để thu hoạch quả, dùng kéo để cắt chùm quả. Sau đó lau sạch, phân loại quả, cho vào thùng hoặc sọt tre có lót giấy hoặc xốp, để nơi thoáng mát và đưa đi tiêu thụ ngay.

Bưởi Diễn là một loại trái cây thơm ngon, bổ dưỡng và có giá trị kinh tế cao. Việc trồng và chăm sóc bưởi Diễn đúng kỹ thuật sẽ giúp bạn có được những trái bưởi chất lượng, đạt tiêu chuẩn, mang lại nguồn thu nhập hấp dẫn. Chúc bạn thành công với vườn bưởi Diễn của mình!

Tham khảo phân bón hữu cơ:

Xem ngay sản phẩm tại đây. 🔜Bosix Pro1 – 5kg🔙