Sầu riêng hữu cơ tươi tốt giữa ám ảnh hạn mặn

Mùa hè năm nay, thời tiết nóng bức kéo dài. Độ mặn trong sông gần như không đáng kể, chỉ khoảng 0,3‰. Điều này khiến các nhà vườn phải điều chỉnh lại phương thức tưới tiêu cho cây trồng. Mặc dù trong 4 ngày liên tục không tưới, nhưng cây sầu riêng hữu cơ vẫn phát triển tốt, cho thấy khả năng thích nghi cao của loài cây này với điều kiện khí hậu khắc nghiệt.

Triển khai mô hình sản xuất sầu riêng hữu cơ

Từ năm 2020, Tổ hợp tác sầu riêng Sơn Định ở huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre đã được Phòng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn huyện lựa chọn để triển khai mô hình sản xuất sầu riêng theo hướng hữu cơ. Mô hình này tập trung tại 2 ấp Sơn Phụng và Phụng Châu, xã Sơn Định, với tổng diện tích lên đến 9,62 ha.

Với sự quyết tâm của các thành viên tổ hợp tác, cùng với sự hỗ trợ của các nhà khoa học, chính quyền và các đoàn thể địa phương, đến cuối năm 2023, mô hình sản xuất sầu riêng hữu cơ này đã được Công ty Cổ phần Chứng nhận và Kiểm nghiệm FAO cấp chứng nhận là phù hợp với tiêu chuẩn Việt Nam về nông nghiệp hữu cơ.

Mặc dù giai đoạn đầu chuyển đổi sang sản xuất sầu riêng hữu cơ còn gặp một số khó khăn, nhưng các thành viên Tổ hợp tác Sơn Định đã kiên trì áp dụng. Theo chia sẻ của bà con, sản lượng sầu riêng giảm khoảng 20% trong giai đoạn này, trong khi chi phí đầu tư lại tăng lên. Tuy nhiên, họ đã nhanh chóng thích nghi với các quy trình canh tác hữu cơ như ghi chép sổ nhật ký, sử dụng thuốc sinh học, quản lý sâu bệnh theo IPM và đảm bảo thời gian cách ly khi thu hoạch.

Để bù đắp cho sự giảm sút về năng suất, các thành viên đã tăng lượng phân bón hữu cơ sử dụng lên 25% so với trước, đồng thời giảm gần 50% lượng phân vô cơ. Hiện tại, họ đã hoàn toàn chuyển sang sử dụng 100% phân bón hữu cơ, trong đó một phần được tự ủ từ phế phụ phẩm nông nghiệp. Nhờ vậy, đất đai đã trở nên màu mỡ và tơi xốp hơn.

Ông Lê Ngọc Sơn, Tổ trưởng Tổ hợp tác, cho biết các thành viên đã có kinh nghiệm sản xuất sầu riêng theo tiêu chuẩn VietGAP trước đó, nên việc chuyển đổi sang hữu cơ không quá bỡ ngỡ. Họ rất tin tưởng vào sự hướng dẫn của các nhà khoa học, qua đó quá trình chuyển đổi diễn ra một cách suôn sẻ, không có ai bỏ cuộc giữa chừng.

Không chỉ ông Sơn, mà các thành viên khác trong Tổ hợp tác Sầu riêng Sơn Định cũng đều nhận thấy nhiều lợi ích khi chuyển đổi sang sản xuất hữu cơ. Trước hết, việc không sử dụng hóa chất độc hại đã bảo vệ được sức khỏe của những người trực tiếp tham gia lao động. Bên cạnh đó, môi trường cũng được bảo vệ tốt hơn do không phát sinh rác thải từ vỏ chai lọ thuốc bảo vệ thực vật. Chính vì vậy, người tiêu dùng cũng cảm thấy an tâm hơn khi sử dụng các sản phẩm này.

Ông Sơn chia sẻ, sau khi chuyển đổi, đất đai đã được cải thiện độ tơi xốp, giữ ẩm tốt hơn, giúp cây sầu riêng khỏe mạnh và có khả năng chống chịu tốt. Điều này đã được chứng minh trong đợt xâm nhập mặn gần đây, khi độ mặn ngoài sông lên đến 0,3‰ nhưng cây vẫn phát triển bình thường dù ông Sơn không tưới trong 4 ngày liên tục.

Ngoài ra, việc sản xuất theo hướng hữu cơ còn giúp kéo dài tuổi thọ cây trồng, điều này được đánh giá là yếu tố then chốt tạo sự đồng thuận của các nông dân. Bên cạnh đó, mô hình này còn giúp giảm chi phí sản xuất, tăng thu nhập, đồng thời sản phẩm đạt chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm và góp phần bảo vệ môi trường sinh thái. Mặt khác, mô hình cũng tạo được sự liên kết chặt chẽ trong sản xuất, thuận lợi cho việc chuyển giao khoa học kỹ thuật, quản lý dịch bệnh và đạt được sản lượng lớn với sản phẩm đồng nhất.

Sau khi chuyển đổi sang sản xuất hữu cơ, tất cả 21 hộ thành viên trong Tổ hợp tác Sầu riêng Sơn Định đều đạt hiệu quả 100% với vườn sầu riêng xanh tốt. Sản lượng bình quân đạt 25 tấn/ha đối với vụ nghịch và 35 tấn/ha đối với vụ mùa. Trong năm 2023, có tới 15 hộ thành viên thực hiện mô hình sản xuất hữu cơ đạt mức thu nhập trên 1 tỷ đồng/ha. Số còn lại cũng đạt mức thu nhập tối thiểu 300 triệu đồng/năm, mặc dù diện tích canh tác ít và cây còn non nên năng suất chưa cao.

Ông Lê Ngọc Sơn, Tổ trưởng Tổ hợp tác, chia sẻ rằng có cá biệt có hộ đạt mức thu nhập trên 3 tỷ đồng/ha. Với những kết quả đã đạt được trong năm vừa qua, các thành viên đều thống nhất quyết tâm duy trì và giữ vững mô hình này bằng mọi giá. Ông Sơn cho rằng điều này chỉ có thể đạt được khi tất cả thành viên Tổ hợp tác và bà con xung quanh đều hiểu rõ giá trị của việc canh tác hữu cơ.

Sản phẩm sầu riêng hữu cơ của Tổ hợp tác Sơn Định đã được các doanh nghiệp trên địa bàn ký hợp đồng cam kết thu mua với giá cao hơn thị trường từ 10 đến 15%. Điều này đã tạo ra động lực lớn cho các thành viên trong tổ hợp tác.

Ông Nguyễn Hữu Long, thành viên Tổ hợp tác, chia sẻ rằng việc sản xuất theo hướng nông nghiệp xanh, hữu cơ là điều kiện cần để nông nghiệp trở nên bền vững. Ông mong muốn chính quyền địa phương hỗ trợ để nhân rộng mô hình này, đồng thời giới thiệu các doanh nghiệp có thể ký hợp đồng thu mua sản phẩm một cách ổn định và lâu dài.

Hơn 3 năm kể từ khi phát động, Hội Nông dân xã Sơn Định cùng với chính quyền địa phương và các chi hội nông dân ở các ấp đã lựa chọn những hộ tiên phong có nguyện vọng để xây dựng mô hình sản xuất hữu cơ đạt hiệu quả cao nhất.

Theo bà Trang Thị Hoài Thương, Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Sơn Định, đây có thể được coi là vùng trồng sầu riêng đầu tiên của tỉnh Bến Tre được cấp chứng nhận hữu cơ. Sắp tới, Hội sẽ phối hợp để nhân rộng mô hình này ra toàn thể hội viên ở các ấp còn lại, hướng đến mục tiêu sầu riêng đạt tiêu chuẩn an toàn chất lượng, được cấp mã số vùng trồng để có thể xuất khẩu.

Đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2022 – 2025

Theo Đề án Phát triển nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2022 – 2025, định hướng đến 2030, Bến Tre đặt mục tiêu phát triển nông nghiệp hữu cơ có giá trị tăng cao, bền vững, thân thiện với môi trường, gắn với kinh tế nông nghiệp tuần hoàn, phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu. Mục tiêu là đưa Bến Tre trở thành tỉnh có trình độ sản xuất hữu cơ ngang bằng trong khu vực và cả nước.

Theo Đề án Phát triển nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2022 – 2025, định hướng đến 2030, tỉnh Bến Tre đặt mục tiêu phát triển nông nghiệp hữu cơ với diện tích chiếm từ 11 – 13% tổng diện tích nhóm đất nông nghiệp vào năm 2025. Đối với nuôi trồng thủy sản, mục tiêu là đạt từ 1 – 2% tổng diện tích nuôi trồng. Riêng với cây dừa, phấn đấu đến năm 2025 đạt 20.000 ha sản xuất hữu cơ, và đến năm 2030 là 30.000 ha. Với cây bưởi da xanh, giai đoạn 2022 – 2025 dự kiến đạt 50 ha, đến 2030 là 200 ha.

Bên cạnh 9,62 ha sầu riêng vừa được cấp chứng nhận hữu cơ, đến nay, Bến Tre đã có 12.883 ha dừa, 10 ha bưởi da xanh và 1,3 ha rau màu được chứng nhận sản xuất hữu cơ. Diện tích lúa hữu cơ cũng đạt 100 ha.

Ông Võ Tiến Sĩ, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Bến Tre, cho biết định hướng sắp tới, ngành nông nghiệp tỉnh sẽ tập trung phát triển nông nghiệp xanh, nông nghiệp tuần hoàn nhằm tạo động lực cho đổi mới sáng tạo, cải thiện năng suất lao động, góp phần thúc đẩy tăng trưởng xanh gắn với cơ cấu lại nền kinh tế, hướng tới nền kinh tế xanh bền vững.

Mô hình sầu riêng hữu cơ đầu tiên của Bến Tre đã mang lại hiệu quả, sẽ tạo động lực cho bà con nông dân các địa phương trong tỉnh tiếp tục mở rộng diện tích, góp phần thực hiện thành công Đề án phát triển nông nghiệp hữu cơ của tỉnh.

Tham khảo phân bón hữu cơ:

Xem ngay sản phẩm tại đây. 🔜Bosix Pro1 – 5kg🔙