Giá phân bón toàn cầu được định hướng theo thị trường và được xác định bởi sự cân bằng giữa cung và cầu, được hỗ trợ bởi chi phí sản xuất. Giá cả cũng thay đổi theo mùa vụ nông nghiệp và thời điểm mua phân bón trong năm.
Vậy tại sao giá phân bón lại cao trong năm 2021? Có năm nguyên nhân chính:
1. Nhu cầu phân bón tăng mạnh
Nhu cầu phân bón đã đạt mức kỷ lục kể từ khi bắt đầu đại dịch Covid-19. Điều này được thúc đẩy bởi sự chú trọng mạnh mẽ vào an ninh lương thực và hỗ trợ của các chính phủ đối với ngành nông nghiệp. Nó cũng được thúc đẩy bởi giá cây trồng tăng mạnh trên toàn cầu, điều này đã làm tăng động lực để trồng thêm diện tích và tăng cường sử dụng phân bón để tối đa hóa năng suất.
2. Sự gián đoạn nguồn cung
Việc sản xuất phân bón đã bị ảnh hưởng nặng nề bởi một số gián đoạn vào năm 2021 – với một số nhà máy không thể tránh khỏi ngừng hoạt động do một số yếu tố từ thời tiết đến chi phí đầu vào cao. Điều này đã ngăn cản các nhà sản xuất phân bón duy trì mức cung cần thiết để đáp ứng nhu cầu thị trường. Kết quả là, sự sẵn có của phân bón đã giảm xuống dưới mức yêu cầu toàn cầu.
3. Giá nguyên liệu thô cao
Các quy trình sản xuất của một số loại phân bón quan trọng là sử dụng nhiều năng lượng hoặc liên kết với năng lượng. Trong ngành công nghiệp nitơ, nguyên liệu năng lượng chiếm ~ 70–80% tổng chi phí sản xuất để sản xuất amoniac. Lĩnh vực phốt phát cũng bị đạt trong tình trạng như vậy vì nó sử dụng amoniac và lưu huỳnh làm nguyên liệu thô. Giá năng lượng đã tăng theo chiều hướng xoắn ốc vào năm 2021 do động lực cung và cầu thắt chặt. Điều này đã làm tăng đáng kể chi phí hoạt động của nhiều nhà sản xuất phân bón trên thế giới.
4. Các chính sách nội địa
Để đối phó với tình trạng giảm lượng phân bón vào năm 2021, một số chính phủ đã thực hiện các chính sách để bảo vệ nguồn cung phân bón trong nước. Cung cấp phân bón thường được coi là một vấn đề quan trọng của quốc gia, do tác động của nó đến năng suất cây trồng và đến lượt nó là nguồn cung cấp lương thực. Các chính sách này đã làm giảm hoặc hạn chế tiềm năng xuất khẩu phân bón ở các nhà cung cấp chính cho thị trường toàn cầu bao gồm Trung Quốc, Nga và Ai Cập. Điều này đã thắt chặt hơn nữa thị trường phân bón toàn cầu.
5. Rủi ro địa chính trị
Thị trường phân bón đã bị ảnh hưởng bởi sự gián đoạn địa chính trị vào năm 2021. Đáng kể nhất là việc EU và Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Belarus. Belarus cung cấp gần một phần năm lượng kali của thế giới và là nước xuất khẩu lớn thứ ba. Khả năng loại bỏ nguồn cung cấp kali từ Belarus đã dẫn đến sự không chắc chắn trên thị trường do đóng góp của quốc gia này vào nguồn cung toàn cầu.
Nội dung từ: “Why have fertilizer prices been high in 2021? There are five key drivers”. (Nguồn: IFA – International Fertilizer Association, 20/12/2021).
D.A.M