6 tấn vải thiều tươi của Lục Ngạn (Bắc Giang) vừa vượt biển sang châu Âu bằng container trong 5 tuần. Sau 45 ngày trên biển, số vải này đã cập cảng Hà Lan mà vẫn tươi ngon, giữ nguyên hương vị tự nhiên và có thể để trên kệ siêu thị thêm từ 2 – 3 tuần nữa. Đây là lần đầu tiên vải thiều tươi của Việt Nam xuất sang châu Âu theo đường biển, mở ra một tương lai mới cho xuất khẩu trái cây tươi vào thị trường Âu một cách bền vững, bài bản hơn.
Quan trọng là công nghệ chế biến sau thu hoạch
Tìm hiểu kỹ hơn về công nghệ bảo quản vải tươi, GS.TS Võ Tòng Xuân cho biết, công nghệ này đã từng được đề cập từ trước đó khoảng 8 năm. Khi đó, công nghệ được áp dụng cho quá trình chế biến, bảo quản vải Thái Lan xuất khẩu sang Pháp và được một nhà nghiên cứu Việt Nam học tập truyền đạt lại cho người dân tỉnh Hải Hưng (Hải Dương và Hưng Yên bây giờ).
Vị chuyên gia cho biết, đặc thù của quả vải tươi là bảo quản rất khó, vì vải chỉ cần hái xuống khỏi cây sau vài tiếng là có thể bị biển đổi màu sắc,bị thâm, héo rất nhanh do nấm.
Chính vì thế, công nghệ chế biến sau thu hoạch có vai trò rất quan trọng. Theo đó, công nghệ của Pháp là hái quả vải xuống sẽ được bảo quản trong một phòng kín, sau đó thổi một lượng nhẹ khí lưu huỳnh trong khoảng thời gian 5 phút để diệt nấm trên vỏ quả vải.
Tiếp đến, quả vải được nhúng qua một loại dung dịch làm sạch rồi thổi qua không khí lạnh.
Khi được thổi qua không khí lạnh, quả vải sẽ hồng lên tự nhiên, rất tươi và đẹp mắt. Tiếp theo, số vải này sẽ được giữ trong phòng lạnh liên tục ở nhiệt độ 5 độ C.
“Với công nghệ này, quả vải có thể giữ nguyên được độ tươi ngon trong suốt 2 tháng liên tục. Nếu xử lý tốt có thể giữ được tới 3-4 tháng”, GS Võ Tòng Xuân cho hay.
Về lô vải xuất sang Hà Lan bằng container, vị chuyên gia cho rằng có thể số vải này cũng được xử lý theo công nghệ như vậy và được giữ trong container lạnh suốt hành trình, nhờ thế quả vải vẫn giữ được độ tươi, ngon tự nhiên.
Vị chuyên gia nhấn mạnh, công nghệ xử lý sau thu hoạch đóng vai trò vô cùng quan trọng, thậm chí mang tính quyết định giúp quả vải giữ được tươi lâu hơn.
“Nếu việc xử lý quả vải khi hái xuống không tốt thì việc bảo quản cũng khó bảo đảm. Do đó, việc xử lý quả vải trước khi bảo quản, xuất đi là rất quan trọng”, GS Võ Tòng Xuân lưu ý.
Nhìn rộng hơn về thị trường nông sản Việt Nam, GS Võ Tòng Xuân đánh giá, Việt Nam có rất nhiều loại nông sản đặc sản ngon hơn hẳn các nước khác. Tuy nhiên, hiện nay công nghệ bảo quản, chế biến sau thu hoạch còn nghèo nàn, ít được đầu tư, trong khi sản phẩm của Việt Nam chủ yếu xuất thô khiến sản phẩm bị hư hỏng nhanh, không bảo đảm chất lượng, khó tìm được đầu ra.
Vì điều này, ông cho rằng, nếu xử lý tốt khâu chế biến, bảo quản không những có thể mở ra cơ hội xuất khẩu cho hoa quả, nông sản trong nước mà còn giúp nâng cao giá trị sản xuất, giúp cải thiện đời sống cho người nông dân, từng bước xóa cảnh giải cứu vì dư thừa nguồn cung, ách tắc đầu ra.
Lam Lam
