Kỹ thuật trồng và chăm sóc cây măng cụt

Cách bón phân cho cây đảm bảo hiệu quả tốt nhất cho cây trồng
Review đánh giá phân bón Bosix Pro1 & Bosix Pro6 – Lựa chọn phù hợp cho mọi cây trồng
Bosix gặp mặt bác Nguyễn Lân Hùng – Người bạn đồng hành của nhà nông
Review phân bón lá Bosix Pro3 & Bosix Pro4 – Nguồn dinh dưỡng của các loại cây trồng
Giải đáp cần làm gì để đảm bảo an toàn khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật?
Review phân bón gốc Bosix Pro5 & Bosix Pro2 – Giải pháp tăng năng suất vượt trội

Măng cụt là một loại cây ăn trái phổ biến ở khu vực miền Nam, Đồng Bằng Sông Cửu Long và Đông Nam Bộ của Việt Nam. Ngoài giá trị dinh dưỡng, trái măng cụt còn mang lại giá trị kinh tế đáng kể. Trong bài viết này, Bosix sẽ chia sẻ với bạn đọc kỹ thuật trồng và chăm sóc cây măng cụt theo phương pháp canh tác hữu cơ.

Điều kiện trồng cây măng cụt

Cây măng cụt có thể sinh trưởng và phát triển ở nhiều loại đất khác nhau, tuy nhiên, đất sét giàu hữu cơ, tầng canh tác dày, thoát nước tốt và gần nguồn nước tưới là điều kiện lý tưởng nhất. Cây măng cụt không thích hợp với đất mặn hoặc nhiễm mặn.

Măng cụt phát triển tốt trong khí hậu nhiệt đới, với nhiệt độ trong khoảng 25-35°C, độ ẩm cao và lượng mưa dồi dào. Cây yêu cầu nhiều ánh sáng, do đó những năm đầu trồng, cần phải che bóng để tạo điều kiện cho cây phát triển.

Hệ rễ của cây măng cụt tương đối yếu, thường chỉ nằm ở lớp đất mặt. Cây có thể phát triển thành cây cao từ 7 đến 13 mét, và trong điều kiện thuận lợi, có thể lên tới 25 mét.

Tùy thuộc vào phương pháp nhân giống, cây măng cụt bắt đầu cho thu hoạch sau 6 đến 8 năm. Hoa măng cụt là hoa lưỡng tính, ra hoa từ tháng 1 đến tháng 3 và thu hoạch vào mùa hè, từ tháng 5 đến tháng 8.

Cách nhân giống

Có hai phương pháp nhân giống cây măng cụt phổ biến hiện nay: gieo hạt và ghép cành.

Gieo hạt

Đối với phương pháp gieo hạt, người trồng nên chọn những hạt to, mẩy, không bị sâu bệnh từ những quả chín. Sau khi tách bỏ phần thịt bao quanh hạt và rửa sạch, hạt được gieo vào bầu hoặc liếp ươm. Trong bầu ươm, người trồng nên sử dụng giá thể như tro trấu hoặc xơ dừa. Sau khi gieo, cần tưới nước giữ ẩm và che nắng cẩn thận, khoảng 25-30 ngày sau hạt sẽ nảy mầm.

Đối với liếp ươm, người trồng cần chuẩn bị đất nhỏ, tơi xốp, trộn thêm ít trấu lên mặt liếp. Liếp thường rộng 1-1,2m, cao 20-30cm. Sau khi chuẩn bị liếp, người trồng tiến hành gieo hạt, cách hạt 20cm, hàng cách hàng 20-25cm. Sau đó, phủ lên một lớp đất mỏng hoặc xơ dừa, rơm, và tiếp tục tưới nước giữ ẩm và che nắng cẩn thận. Khoảng 2,5-3 tháng sau, cây con có thể được chuyển sang bầu mới.

Khi cây lớn hơn, cần chuyển sang bầu lớn hơn, nhưng phải cẩn thận để không làm tổn thương bộ rễ yếu của cây măng cụt, vì điều này có thể làm chậm sự phát triển của cây.

Ghép cành

Phương pháp ghép cành cũng được sử dụng để nhân giống cây măng cụt. Người trồng có thể thực hiện ghép giống quanh năm, nhưng tốt nhất là vào mùa mưa, khi tỷ lệ thành công cao hơn.

Các dụng cụ cần thiết cho phương pháp ghép cành bao gồm dao ghép cành, dây nilon tự hủy, gốc ghép và cành ghép. Đối với gốc ghép, người trồng nên chọn những cây khoảng 2 năm tuổi, có gốc thẳng, phát triển khỏe mạnh, không bị sâu bệnh hại, với chiều cao từ 60cm trở lên (tính từ mặt bầu ươm). Cành ghép thường là những cành có 3-4 cặp lá, khỏe mạnh và không bị sâu bệnh, có kích thước tương xứng với gốc ghép.

Quy trình ghép cành như sau: Trên gốc ghép, người trồng cắt bỏ phần ngọn, để lại khoảng 10-13cm. Sau đó, dùng dao sắc chẻ dọc thân gốc ghép khoảng 2-2,5cm. Ở cành ghép, người trồng cắt bỏ 1/3 phiến lá, và vát phần gốc cành ghép theo hình nêm dài bằng vết chẻ ở trên gốc ghép.

Dùng dây nilon tự hủy quấn chặt vết ghép, sau đó dùng túi nilon chụp ngọn ghép lại, bộc kín phía dưới. Khoảng 20 ngày sau, có thể tháo túi nilon, và 25-30 ngày sau, tháo dây cuốn.

Sau khi ghép, người trồng cần che nắng và tưới nước đầy đủ. Khoảng 2,5-3 tháng sau, cây ghép có thể được đưa ra trồng.

Trồng mới

Việc trồng mới cây măng cụt phụ thuộc vào địa hình và điều kiện tự nhiên của vùng trồng. Mật độ trồng trung bình thường là 100-200 cây/ha, với khoảng cách giữa các cây từ 7-10m.

Ở khu vực Đồng Bằng Sông Cửu Long, nếu trồng theo cách đắp ụ, người trồng cần chú ý bồi ụ thật kỹ để tránh sạt lở đất, ảnh hưởng không tốt đến bộ rễ của cây. Những vùng có địa hình thấp, nên xẻ liếp và đào mương để thoát nước tốt hơn, đồng thời nâng cao tầng canh tác đất để tránh ngập úng cho cây.

Kích thước hố trồng thường được đào với kích thước từ 60x60x60cm đến 80x80x80cm.

Sau khi làm bồn trồng xong, người trồng nên bón lót 2-3kg phân bón hữu cơ OBI – Ong Biển 03 đặc biệt/gốc. Đảo đều với đất và tưới nước giữ ẩm, sau 20-30 ngày mới xuống giống. Điều này sẽ giúp cây phát triển tốt hơn và tăng khả năng chống chịu sâu bệnh hại về sau.

Giai đoạn kiến thiết trồng và chăm sóc cây măng cụt

Cây măng cụt thường bắt đầu cho trái khi đạt độ tuổi từ 8-10 năm, tùy thuộc vào phương pháp trồng và chăm sóc cây măng cụt. Tuy nhiên, nếu trồng từ cây ghép, cây có thể cho trái sớm hơn, khi đạt 4-5 tuổi, tùy vào cách thức chăm sóc.

Trong giai đoạn cây chưa cho trái, cần thực hiện bón phân như sau:

Năm đầu sau khi trồng, bón 3-4kg/cây.
Các năm tiếp theo, tăng lượng phân bón dần, mỗi năm 2-3kg/cây.
Có thể chia bón 2 lần trong năm, vào đầu và cuối mùa mưa.

Nếu chủ động được nguồn nước tưới, người trồng nên chia nhỏ số lần bón để cây trồng hấp thụ dinh dưỡng tốt nhất. Có thể chia làm 4-6 lần bón trong năm, tùy vào sức khỏe và độ tuổi của cây trồng, để lượng bón phù hợp. Nên bón vào thời điểm cơi đọt đã già, chuẩn bị đón cơi đọt mới.

Giai đoạn kinh doanh

Trong giai đoạn cây măng cụt cho trái ổn định, người trồng cần thực hiện bón phân theo 3 lần chính:

Lần 1: Sau thu hoạch, tỉa cành và tạo tán, sử dụng 6-8kg/gốc phân bón hữu cơ OBI – Ong Biển 03 đặc biệt. Tưới nước sau khi bón phân để tạo bộ lá khỏe mạnh và xum xuê trong thời gian ngắn nhất.

Lần 2: Trước khi cây ra hoa 30-40 ngày, thúc ra hoa bằng cách sử dụng 4-6kg/gốc phân bón OBI – Ong Biển 03 đặc biệt hoặc OBI – Ong Biển 03 thường. Có thể bổ sung thêm 1-2kg lân để giúp cây tăng khả năng phân hóa mầm hoa.

Lần 3: Sau khi trái đậu, khi đường kính trái 1-2cm, sử dụng 6-8kg/gốc phân bón hữu cơ OBI – Ong Biển 04 khoáng hoặc 6-8kg OBI Ong Biển 03 Đặc biệt/OBI Ong Biển 03 kết hợp thêm kali. Điều này giúp trái phát triển nhanh và có chất lượng cao.

Đối với lần bón phân thứ 3, nên chia làm 2 đợt cách nhau 30-40 ngày, mỗi đợt 3-4kg, để cây hấp thụ phân tốt nhất và tránh tình trạng sốc rụng trái non.

Tuy nhiên, lượng phân bón có thể tăng giảm tùy thuộc vào tán cây, tình trạng sinh trưởng của cây. Nếu cây phát triển chậm, cần tăng cường thêm phân bón.

Nếu chủ động nguồn nước, người trồng nên chia nhỏ số lần bón như giai đoạn kiến thiết cơ bản, nhưng vẫn tập trung vào 4 lần bón chính như trên để cây hấp thụ dinh dưỡng tốt nhất.

Tỉa cành, tạo tán

Việc tỉa cành và tạo tán là rất quan trọng đối với cây măng cụt. Nó giúp tạo sự thông thoáng cho cây, tăng khả năng quang hợp, và hạn chế sự phát triển của nấm bệnh.

Trước tiên, người trồng cần định hình tán của cây. Nên để lại 1 thân cây chính, khỏe mạnh. Với cây măng cụt, không nên cắt bỏ ngọn khi cây còn nhỏ, như nhiều loại cây ăn quả khác. Chỉ nên loại bỏ những cành vượt, cành đan, và những tán cây mọc quá nhiều.

Để tạo tán cây cân đối, khi cây còn nhỏ, người trồng nên chọn 4-5 cành cấp 1, mọc cân đối và phân bố đều quanh thân cây. Từ mặt đất lên, cành thứ nhất cách mặt đất 60-80cm, các cành khác cách nhau khoảng 25-30cm. Từ cành cấp 1, để lại 3-4 cành cấp 2.

Một điểm lưu ý trong trồng và chăm sóc cây măng cụt khi tạo tán cho cây là không nên để tán cây giao nhau. Tán cây cần được tỉa gọn để cho đọt cây phát triển tốt.

Việc tỉa cành được thực hiện cùng với tạo tán. Đối với cây măng cụt nhỏ, tỉa các cành đan chéo, cành bệnh, cành mọc dày. Đối với cây kinh doanh, tỉa cành vào cuối vụ, loại bỏ các cành bệnh, cành già, cành không có khả năng cho trái, và các cành mọc từ gốc ghép.

Thu hoạch

Khi thu hoạch măng cụt, người trồng cần lưu ý một số điểm sau:

Thời điểm thu hoạch: Trái măng cụt nên được thu hoạch khi có màu hồng. Cần hết sức cẩn thận để tránh làm trái bị va chạm, gây tổn thương và thối rữa.
Bảo quản sau thu hoạch: Sau khi thu hoạch, người trồng nên bảo quản trái ở nhiệt độ khoảng 14-20°C. Có thể sử dụng túi vải hoặc túi nhựa để bảo quản.
Hướng phát triển bền vững: Để nâng cao chất lượng và giá trị của măng cụt, người trồng nên phát triển theo hướng hữu cơ, hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học. Điều này sẽ góp phần xây dựng nền nông nghiệp bền vững.

Bằng cách thu hoạch và bảo quản cẩn thận, cùng với việc hạn chế sử dụng hóa chất, người trồng có thể nâng cao chất lượng và giá trị của măng cụt, đồng thời thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành trồng trọt.

Tham khảo phân bón hữu cơ:

Xem ngay sản phẩm tại đây. 🔜Bosix Pro1 – 5kg🔙